13 συστάσεις από το ASBMR (American Society for Bone and Mineral Research) σχετικά με την πρόληψη του 2ου κατάγματος (prevention of secondary fracture):
- Εκτίμηση καταγματικού κινδύνου (και πτώσεων) σε τακτά χρονικά διαστήματα, πιθανώς και με παραπομπή σε ειδικό (φυσικοθεραπευτής – εργασιοθεραπευτής)
- Η φαρμακευτική αγωγή (από του στόματος, IV, SC) είναι αποτελεσματική και είναι σε θέση να μειώσει τον κίνδυνο μελλοντικού κατάγματος
- Συνιστάται ενημέρωση των ασθενών, τόσο για τα οφέλη όσο και για την πιθανή έλλειψη της θεραπείας
- Τα από του στόματος διφωσφονικά θεωρούνται φάρμακα πρώτης επιλογής* και είναι καλά ανεκτά. Σε διαφορετική περίπτωση, επιλογές θεωρούνται το IV zoledronic acid και το SC denosumab
- Οι αναβολικοί παράγοντες είναι μια ακριβή επιλογή, αποτελούν όμως ωφέλιμη παρέμβαση, σε επιλεγμένους ασθενείς σε υψηλό κίνδυνο
- Η ιδανική περίοδος της φαρμακευτικής αγωγής είναι άγνωστη, δεδομένου όμως ότι ο καταγματικός κίνδυνος είναι υψηλότερος την πρώτη μετα-καταγματική περίοδο, αυτό που απαιτείται είναι άμεση θεραπεία
- Συνιστάται επαρκής (από τη δίαιτα ή από συμπληρώματα) λήψη ασβεστίου και βιταμίνης D
- Για τους ασθενείς που θα λάβουν θεραπεία, απαιτείται τακτική επανεκτίμηση του καταγματικού κινδύνου (ενημέρωση ασθενών για το κάταγμα, παρακολούθηση πιθανών ανεπιθύμητων ενεργειών)
- Ισχυρή σύσταση για α) αποφυγή καπνίσματος β) κατανάλωση αλκοόλ μέχρι μέτριο επίπεδο γ) τακτική άσκηση δ) στρατηγικές αποφυγής πτώσεων
- Παραπομπή σε ενδοκρινολόγο ή άλλο ειδικό – σχετικό με την οστεοπόρωση σε περιπτώσεις: επαναλαμβανόμενων καταγμάτων, συνεχιζόμενη οστική απώλεια ή παρουσία συνοσηροτήτων που προκαλούν επιπλοκές (υπερ-παραθυρεοειδισμός, ΧΝΑ κα)
Secondary Fracture Prevention: Consensus Clinical Recommendations from a Multistakeholder Coalition. Conley RB1, Adib G et al. J Bone Miner Res. 2019 Sep 20. doi: 10.1002/jbmr.3877. [Epub ahead of print]
Το πλήρες άρθρο ελεύθερα
* Τα διφωσφονικά θεωρούνται φάρμακα 1ης επιλογής και στην μετεμμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση, σύμφωνα με τις τελευταίες Ευρωπαικές οδηγίες (3/19)